ေဂ်ရုစလင္ (အပိုင္း ၁)

ဂ်ဴးဘာသာႏွင့္ ေဂ်ရုစလင္မ္၊ အစၥေရးတုိ႔ေတာလည္ျခင္း၊ ၎တုိ႔၏ေရႊေရာင္ေခတ္၊ ေဂ်ရုစလင္မ္ႏွစ္ႀကိမ္ဖ်က္ခံရျခင္း

ခ်ီးမြမ္းျခင္းအေပါင္းတုိ႔သည္စၾကာ၀ဠာေလာကခပ္သိမ္းအားျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေတာ္မူေသာ အႏိႈင္းမဲ့ကုိးကြယ္ရာ ျမတ္အလႅာဟ္ အတြက္သာျဖစ္ေတာ္မူပါ၏။ ထိုအရွင္ျမတ္ေစလႊတ္ေတာ္မူေသာ လူသားအလင္းျပနဗီ တမန္ေတာ္အေပါင္းႏွင့္ ေနာက္ဆုံး တမန္ေတာ္ခ်ဳပ္မုဟမၼဒ္သခင္(ဆြ)အေပၚသုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈ အျဖာျဖာ သက္ေရာက္ပါေစ။

ညီေနာင္၊ ညီအစ္မအေပါင္းတုိ႔ခင္ဗ်ား-
အတ္စၥလာမုအလုိင္းကြန္းမ္၊ ၀ရဟ္မသုလ္လါဟိ၊ ၀ဗရကါးသုဟ္။ ဒီအပတ္မွာကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ "ေဂ်ရုစလင္မ္" ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္ ကို တင္ျပမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ''တမန္ေတာ္ျမတ္၏ညဥ့္ခရီးႏွင့္ မိအ္ရာဂ်္အႏွစ္သာရ''ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္တင္ျပခဲ့
တုံးက ကမာၻ႔မြတ္စလင္မ္ထုအေနနဲ႔ ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ႔မွာရွိတဲ့အတ္ကဆြါ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ကို အခ်စ္ထားၾကရမယ့္အေၾကာင္း တင္ျပခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ တမန္ေတာ္ခ်ဳပ္ မုဟမၼဒ္(ဆြ)က မကၠဟ္ၿမိဳ့မွာရွိတဲ့ ကအ္ဗဟ္၀တ္ေက်ာင္းေတာ္နဲ႔
မဒီနဟ္ၿမိဳ့မွာရွိတဲ့ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ရဲ႔၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ၿပီးရင္ ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ႔မွာရွိတဲ့ အတ္ကဆြါ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ဟာ
၀ိညာဥ္ပိုင္းဆုိင္ရာအရ မြတ္စလင္မ္ေတြအတြက္ တတိယအျမတ္ဆုံးျဖစ္တယ္လို႔ လမ္းညႊန္ထားပါတယ္။


ဒီအျပင္အႏႈိင္းမဲ့ကုိးကြယ္ရာ ျမတ္အလႅာဟ္ကလည္း ''ငါအရွင္ျမတ္သည္ ယင္း(အတ္ ကဆြါ)ေက်ာင္းေတာ္၏၀န္းက်င္ကို ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာအေပါင္းႏွင့္ ျပည့္စုံေစေတာ္မူ၏''လို႔ ကုရ္အာန္(၁၇း၁)မွာလည္း တမန္ေတာ္ျမတ္ရဲ႔ညဥ့္ခရီးနဲ႔ မိအ္ရာဂ်္ခရီးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီးေဖၚျပထား ပါတယ္။ ဒီအျပင္ မြတ္စလင္မ္တုိ႔ ဆြလာသ္၀တ္ျပဳတည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ မ်က္ႏွာမူခဲ့တဲ့ ပထမ ကိဗ္လဟ္လည္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ (ကုရ္အာန္ ၂း၁၄၄) ဒါေၾကာင့္ အတ္ကဆြာ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္နဲ႔ ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ့အေၾကာင္း မြတ္စလင္မ္ေတြသိဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီအျပင္ မြတ္စလင္မ္ေတြသာမကာ ဒီေခတ္မွာ ကမာၻ႔လူသားေတြအေနနဲ႔လည္း ဒီအေၾကာင္းေတြကို အရွိအတုိင္းမွန္ကန္စြာ သိရွိေနဖို႔လိုအပ္ေနပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ဒီေန႔ကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပႆနာမွာ ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ့နဲ႔ ပါလက္စတုိင္း-အစၥေရးျပႆနာက အဓိကပါ၀င္ ေနလို႔ပါဘဲ။ ပါလက္စတုိင္းလို႔ဆုိလုိက္တာနဲ႔ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက မြတ္စလင္မ္ေတြရဲ႔ျပႆနာလို႔မွတ္ယူေနၾကပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ပါလက္စတုိင္းလူမ်ိဳးထဲမွာ မြတ္စလင္မ္ေရာ၊ ခရစ္ယာန္ပါ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ အစၥေရးလူမ်ိဳးကေတာ့ ဂ်ဴး ဘာသာ၀င္ ေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီအျပင္ မြတ္စလင္မ္ေတြေရာ၊ ခရစ္ယာန္ေတြေရာ၊ ဂ်ဴးေတြပါ တစ္ဆူတည္းေသာ
အႏႈိင္းမဲ့ကိုးကြယ္ရာအရွင္ကို ကိုးကြယ္ၾကသူေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။

ထိုအရွင္ျမတ္ထုတ္ျပန္ပို႔ခ်ခဲ့တဲ့ ေခတ္အလိုက္က်မ္းစာအသီးသီးကို လက္ခံက်င့္သုံးသူမ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္၏
သက္ဆိုင္ရာေခတ္အသီးသီးမွာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ လူမႈ-စီးပြားေရးပေယာဂမ်ားေၾကာင့္ခံယူခ်က္မ်ားကြဲျပား သြားရျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္အျဖစ္မွန္ကိုအရွိအတုိင္းသိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

တမန္ေတာ္ႀကီး အိဗ္ရာဟီမ္ (Ibrahim)

ကမာၻၿဂိဳဟ္မွာပထမဆုံး လူသားနဗီတမန္ေတာ္ အာဒမ္ဟာ မကၠဟ္ၿမိဳ႕ကို ဗဟိုျပဳၿပီးေပၚထြန္းခဲ့တယ္။ ကမာၻဦး၀တ္ ေက်ာင္းေတာ္ ကအ္ဗဟ္ကိုတည္ေဆာက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ တမန္ေတာ္ႏူးဟ္ေခတ္ကိုေရာက္လာခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီေခတ္ကလူေတြဟာ အႏိႈင္းမဲ့ကုိးကြယ္ရာ ျမတ္အလႅာဟ္နဲ႔ ထိုအရွင္ရဲ႔ ေစတမန္ ႏူးဟ္ကို ဆန္႔က်င္ရုံသာမက အလြန္ဆုိး၀ါးတဲ့ျပစ္မႈေတြေၾကာင့္ ေရလႊမ္းမုိးမႈျပစ္ဒဏ္နဲ႔ ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ၾကရတယ္။ အဲဒီေနာက္ ေဘဘီလုံးေခတ္ (ယခုေခတ္အီ ရတ္) အုရ္(Ur) ဆိုတဲ့ေဒသမွာ တမန္ေတာ္ႀကီးအီဗ္ရာဟင္မ္ေပၚထြန္းခဲ့ပါတယ္။အႏိႈင္းမဲ့ကုိးကြယ္ရာအရွင္ရဲ႔ လမ္းညႊန္ခ်က္ အရ သစၥာတရားနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ကို ေဟာေျပာျပသခဲ့ေပမဲ့ သူ႔ရဲ႔ဖခင္နဲ႔ ဘုရင္အပါအ၀င္ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႔ဆန္႔က်င္မႈကို ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့အႏႈိင္းမဲ့ကုိးကြယ္ရာအရွင္က မိမိရဲ႔ေစတမန္ အိဗ္ရာဟင္မ္နဲ႔ တူေတာ္ေမာင္ျဖစ္တဲ့ တမန္ေတာ္လူးသ္ြ(Lot)တို႔ကို ျမတ္ေသာနယ္ေျမသို႔ ေရႊ႔ေျပာင္းေစခဲ့ပါတယ္။(ကုရ္အာန္ ၂၁း၇၁) ျမတ္ေသာနယ္ေျမဆုိတာ သမုိင္းေၾကာင္းအရ ေဂ်ရုစလင္မ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ဖြင့္ဆုိထားၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ အႏႈိင္းမဲ့ကုိးကြယ္ရာ ျမတ္ အလႅာဟ္က တမန္ေတာ္ႀကီး အိဗ္ရာဟီမ္နဲ႔ သားေတာ္ တမန္ေတာ္ေလာင္းလ်ာ အိစ္မာအီလ္တုိ႔ကိုမကၠဟ္ၿမိဳ႔မွာရွိတဲ့ ကမာၻဦးေက်ာင္းေတာ္ ကအ္ဗဟ္ရဲ့အုတ္ရိုးကုိျပန္လည္ျမွင့္တင္ေစခဲ့ပါတယ္။
(ကုန္အာန္ ၃း၉၅-၉၆)

ဒါေပမယ့္ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိထားဖုိ့က တမန္ေတာ္ႀကီး အီဗ္ရာဟင္မ္(Abraham) ဟာ အစၥေရးလူမ်ိဳးမဟုတ္သလို ဂ်ဴးဘာသာ၀င္လည္းမဟုတ္၊ ခရစ္ယါန္ဘာသာ၀င္လည္းမဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ
အစၥေရး လူမ်ိဳး၊ ဂ်ဴးဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာတုိ႔ မေပၚထြန္းေသးလို႔ပါပဲ။တကယ္ေတာ့ တမန္ေတာ္ႀကီး အီဗ္ရာဟင္မ္ဟာ
အႏႈိင္းမဲ့ကိုးကြယ္ရာျဖစ္တဲ့ (Allah / God / Elah / Iswar)ကိုသာနာခံကိုးကြယ္သူ မြတ္စလင္မ္တစ္ဦးျဖစ္တယ္လို႔
အႏႈိင္းမဲ့ကိုးကြယ္ရာရွင္ကိုယ္တုိင္က လမ္းညႊန္ရွင္းလင္းထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူေဟာၾကားတဲ့သာသနာဟာလည္း အစၥလာမ္သာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ (ကုရ္အာန္ ၂း၁၂၄-၁၂၈)

အရဗ္ႏွင့္အစၥေရး(Arab and Israel)

တမန္ေတာ္ႀကီး အီဗ္ရာဟင္မ္ရဲ့ ပထမဇနီးျဖစ္တဲ့ စာရဟ္ (Sarah) သခင္မမွာသားသမီးမထြန္းကားဘဲရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ( အီဂ်စ္သူ) ဒုတိယဇနီးျဖစ္တဲ့ ဟာဂရဟ္(Hegar) သခင္ မကေန အိစ္မာအီလ္(Ismael) ဖြားျမင္ခဲ့ၿပီး သူကတဆင့္ ေကဒါ မ်ိဳးႏြယ္၊ အဲဒီကတဆင့္ အရဗ္လူမ်ိဳးမ်ား ေပါက္ဖြါးလာခဲ့ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုသားေတာ္ႀကီးအစၥမာအီလ္(၁၃)ႏွစ္သား
အရြယ္ေရာက္မွ အႏႈိင္းမဲ့ကိုးကြယ္ရာ ျမတ္အလႅာဟ္ရဲ့ စီမံကိန္းအရ ပထမဇနီးဟာရဟ္ကေန သားေတာ္ အိစ္ဟါက္(Isaac)ကို ဖြားျမင္ခဲ့ၿပီး သူကတစ္ဆင့္အစၥရာအီလ္လို႔ ဘြဲ႔အမည္ရတဲ့ တမန္ေတာ္ ယအ္ကူဗ္ (Jacob)၊ သူကေနမွ သားေတာ္ ၁၂ပါး ေမြးဖြားၿပီးသူတုိ႔ေတြကတဆင့္ အစၥေရးလူမ်ိဳးေတြ ဆင္းသက္ေပါက္ဖြားလာခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ တကယ္ေတာ့ အာရဗ္လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ အစၥေရးလူမ်ိဳးေတြဟာ အေဖတူ၊ အေမကြဲညီအစ္ကိုေတြသာျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ ကမာၻ႔မြတ္စလင္မ္ေတြအေနနဲ႔ဒီလိုပဲခံယူထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အစၥေရးလူမ်ိဳး၊ဂ်ဴးဘာသာ၀င္ ေတြၾကား ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးဇီယြန္၀ါဒ(Political Zionism)ေပၚေပါက္လာၿပီး အစြန္းေရာက္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္နဲ႔ တမန္ေတာ္ႀကီး
အိဗ္ဗရာဟင္(မ္)ရဲ႕ ဒုတိယဇနီး ဟာဂ်ရဟ္ သခင္မဟာ ႏုိင္ငံျခား အီဂ်စ္သူကၽြန္မျဖစ္တယ္။ ကၽြန္မကေနေမြးတဲ့သား အိစ္မာအီလ္ဟာလည္းတရား၀င္သားမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူကေနဆင္းသက္လာတဲ့အရဗ္ေတြဟာလည္း လူရုိင္း
(Gentile) စာရင္းထဲမွာပဲပါတယ္။ နဗီတမန္ေတာ္တုိ႔၊ လူသားဘုရားတုိ႔ဆုိတာအစၥေရးလူမ်ိဳးထဲကပဲ ေပၚထြန္းရမယ္။ အျခားဘယ္လူမ်ိဳးကမွ မေပၚထြန္းႏုိင္ဘူး။ေပၚထြန္းတယ္ေျပာရင္လည္း လိမ္ညာမႈသာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္အရဗ္လူမ်ိဳးက ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆုံးတမန္ေတာ္ခ်ဳပ္ မုဟမၼဒ္(ဆြ)ဟာလည္းလူလိမ္သာျဖစ္တယ္ ဆုိၿပီး လုပ္ႀကံဇာတ္ေတြ ဖန္တီး ခဲ့ၾကတယ္။ ဓမၼေဟာင္း -က်မ္းစာကိုလည္းျပင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြကလည္း လက္ရွိဓမၼေဟာင္း က်မ္းစာ အရ အဲဒီလိုပဲ ယုံၾကည္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အစၥေရးလူမ်ိဳးတုိ႔ ေတာလည္ျခင္း

တမန္ေတာ္ယအ္ကူဗ္(Jacob)ဟာ ပါလက္စတုိင္းေဒသမွာ ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့တမန္ေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အစၥေရးလူမ်ိဳးေတြပါလက္စတုိင္းေဒသကေန အီဂ်စ္ျပည္ ေရာက္သြားခဲ့တာလဲ။ ကုရ္အာန္ရဲ့အေျဖကေတာ့ တမန္ေတာ္ ယအ္ကူဗ္ရဲ႔သားေတာ္(၁၂)ပါးအနက္ တစ္ပါးျဖစ္တဲ့တမန္ေတာ္ယူစုဖ္(Joseph)ဟာ ငယ္ရြယ္စဥ္က ဖခင္ရဲ႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးမႈအေပၚ
က်န္ညီအစ္ကိုေတြရဲ႔ မနာလိုမႈေၾကာင့္ ေရတြင္းပ်က္ထဲစြန္႔ပစ္ခံခဲ့ရၿပီး ကုန္သည္တစ္စုက ေတြ႔ရွိကယ္တင္ၿပီး အီဂ်စ္ျပည္မွာ ကၽြန္အျဖစ္ ေရာင္းခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔အီဂ်စ္၀န္ႀကီး တစ္ဦးရဲ႕အိမ္ကိုေရာက္သြားၿပီး စုလုိင္ခဟ္ မင္းသမီးေၾကာင့္ ေထာင္ထဲေရာက္၊ ၿပီးေတာ့အီဂ်စ္ဘုရင္ႀကီးရဲ႕အိပ္မက္ကို အလႅာဟ့္စြမ္းအားနဲ႔ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္ေၾကာင့္ ေျဖရွင္းေပးႏုိင္
ခဲ့မႈေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးအီဂ်စ္ျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့အႀကီးအကဲအျဖစ္ဘုရင္က ခန္႔အပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အီဂ်စ္ျပည္မွာ အစၥေရးလူမ်ိဳးေတြဂုဏ္ရွိစြာ ေနႏုိင္ခဲ့ၾကေပမယ့္ အစၥေရးလူမ်ိဳး တမန္ေတာ္မူစာ(Moses)ေပၚထြန္းတဲ့ေခတ္မွာ အစၥေရး လူမ်ိဳးေတြဟာ အီဂ်စ္ဘုရင္ဖိရ္ေအာာင္ ေခၚ ဖါရိုရဲ႔ကၽြန္ဘ၀ကို ေရာက္ရွိေနခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္း၊ ႏွိပ္စက္ျခင္း မ်ားစြာခံေနခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ တမန္ေတာ္ေလာင္းလ်ာတမန္ေတာ္မူစာေမြးဖြားတဲ့အခ်ိန္မွာ အီဂ်စ္ဘုရင္ ဖါရိုကို
ဆန္႔က်င္ ပုန္ကန္မယ့္သူတစ္ဦး အစၥေရးလူမ်ိဳးထဲက ေမြးဖြားမယ္ဆုိတဲ့ေဟာကိန္းေၾကာင့္ ဖါရိုဘုရင္က အစၥေရးလူမ်ိဳးထဲက ေမြးဖြားလာတဲ့ သားေယာက်္ားေလးေတြမွန္သမွ်ကိုသတ္ေစၿပီး သမီးမိန္းကေလးမ်ားကိုသာအရွင္ထားေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္
အႏႈိင္းမဲ့ကိုးကြယ္ရာ ျမတ္အလႅာဟ္ရဲ႔စီမံကိန္းကိုသူမေက်ာ္လႊားႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ တုိတုိေျပာရရင္ေတာ့ သူ႔ကိုဆန္႔က်င္မယ့္
တမန္ေတာ္ ေလာင္းလ်ာ မူစာဟာ ဖါရိုဘုရင္ရဲ႔မိဖုရား အာစိယဟ္ သခင္မရဲ႔ေမတၱာေၾကာင့္ ဖါရုိဘုရင္ရဲ႔ ေမြးစားသြားဘ၀ကို
ေရာက္ရွိသြားခဲ့ပါတယ္။ ဖါရိုဘုရင္ကလည္း သူ႔ကိုခ်စ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖာရိုဘုရင္ရဲ႔အရာရွိေတြက အစၥေရးလူမ်ိဳးေတြ အေပၚႏွိပ္စက္မႈျပဳေနေတာ့ မူစာသခင္က ကိစၥတစ္ခုမွာ ၀င္ထိန္းသိမ္းရင္းနဲ႔လက္လြန္ၿပီး အီဂ်စ္အရာရ ွိတစ္ဦးေသဆုံး သြားခဲ့ ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ မူစာသခင္က အီဂ်စ္ကေန မဒ္ယန္ေဒသကို ဟစ္ဂရသ္ျပဳ ေျပာင္းေရႊ႔ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ တမန္ေတာ္ ရႈအိုင္ဗ္နဲ႔ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး သူ႔သမီးတစ္ဦးနဲ႔အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ပါတယ္။

သူတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦးရဲ႔ခရီးမွာ အလႅဟ့္ထံက၀ဟီလမ္းညႊန္ ရၿပီး နဗီတမန္ေတာ္တာ၀န္ခ်ီးျမွင့္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ သူ႔ရဲ႔ညီအစ္ကိုေတာဟာရြန္ကိုလည္း တြဲဘက္အျဖစ္ နဗီတမန္ေတာ္တာ၀န္ေပးအပ္ၿပီး သူတုိ႔ႏွစ္ဦးကို ဖါရိုဘုရင္ထံနဲ႔ အီဂ်စ္လူမ်ိဳး ေတြကို တရားျပဳဖုိ႔ေစလြႊတ္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ဘယ္လုိတရားျပျပ ဖာရုိဘုရင္ရဲ႔ေနာက္လိုက္ေတြဟာ ေမာက္မာပလႊားေနတဲ့အတြက္ ေနာက္ဆုံးမွာအလႅာဟ္ရဲ႔လမ္းညႊန္အရ တမန္ေတာ္မူစာဟာ အစၥေရးလူမ်ိဳးမ်ားကို ပင္လယ္နီကို အံ့ဖြယ္သူရဲျဖတ္သန္းၿပီးကယ္တင္ခဲ့ပါတယ္။ ဖါရိုဘုရင္နဲ႔ေနာက္လုိက္ေတြဟာ အစၥေရးေတြေနာက္ကလိုက္ရင္း
ေရနစ္ေသဆုံးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဖါရုိရဲ့ရုပ္အေလာင္းကို ေနာင္လာေနာင္သားေတြ သင္ခန္းစာယူႏုိင္ဖို႔ အလႅာဟ္က တစ္နည္း နည္းနဲ႔ ဆယ္ယူထားေစတယ္လို႔ မြတ္စ္စလင္မ္ေတြရဲ႕က်မ္းစာကျပဆုိထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ဂ်ဴးနဲ႔ ခရစ္ယာန္တို႔ရဲ႕ ဓမၼေဟာင္း က်မ္းမွာေတာ့ ေနာက္လိုက္ေတြသာေရနစ္ၿပီး ဖါရိုဘုရင္ေရနစ္တဲ့အထဲမွာ မပါဘူးလို႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္
ေရနစ္ေသခဲ့တဲ့ ဖါရုိဘုရင္ရဲ႕ မံမီရုပ္အေလာင္းကို (၁၉)ရာစုမ်ာ THEBESဂူထဲက ျပန္ေတြ႔ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရုပ္အေလာင္းကို
လက္ေတြ႔သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့တဲ့ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံက ခြဲစိပ္ကုပါရဂူႀကီးေဒါက္တာ ေမာရစ္(စ္) ဘူကိုင္လ္ (Maurice Bucaille) က ဒါေၾကာင့္ ဒီကိစၥဟာဂ်ဴးနဲ႔ ခရစ္ယာန္တုိ႔ရဲ႕ဓမၼေဟာင္းက်မ္း (Old Testament)မူရင္းရဲ႔အားနည္းခ်က္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ လူသားေတြရဲ႕႔ ျပျပင္စြက္ဖက္မႈေၾကာင့္သာျဖစ္ေၾကာင္း၊ သူ႔ရဲ႔ သမၼာက်မ္း ကုရ္အာန္နဲ႔ ေခတ္သစ္သိပၸံ TheBible, The Qur'an and Modern Science စာအုပ္ထဲမွာ အေသးစိတ္ရွင္းျပထားပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ခရစ္ယာန္တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကိစၥကိုအေျခခံၿပီး သူဟာ ကုရ္အာန္ကိုေလ့လာၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္တစ္ဦးျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႔ေဟာာၾကားခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အေနာက္တုိင္းမွာ အစၥလာမ္ထဲကို ေခတ္ပညာတတ္ေတြ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။
တမန္ေတာ္မူစာက အစၥေရးလူမ်ိဳးေတြကို အီဂ်စ္ရဲ႔ကၽြန္သေဘာက္ဘ၀ကေန ကယ္တင္ၿပီးတရားျပသခဲ့ေပမယ့္ အစၥေရးေတြဟာ ကၽြန္စိတ္မေပ်ာက္ဘဲ အီဂ်စ္လူမ်ိဳးေတြလုိပဲ ေရႊႏြားရုပ္ေလးသြန္းလုပ္ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကတယ္။
အရက္ေသစာမူးယစ္ၿပီး အလႅာဟ္ရဲ႕လမ္းညႊန္နဲ႔ တမန္ေတာ္မူစာနဲ႔တမန္ေတာ္ဟာရြန္တုိ႔ကို ဆန္႔က်င္ေသြဖည္ခဲ့ၾကလို႔ အႏႈိင္းမဲ့ကုိးကြယ္ရာ ျမတ္အလႅာဟ္က အစၥေရးလူမ်ိဳးေတြကိုု ဆုိင္းႏုိင္းသဲကႏၱာရထဲမွာ ႏွစ္ေပါင္း(၄၀)ပစ္ထားၿပီး ေတာလည္ေစခဲ့ပါတယ္။ မြတ္စလင္မ္ေတြလည္း အလႅာဟ္ရဲ႔လမ္းညႊန္ကုရ္အာန္နဲ႔ တမန္ေတာ္ျမတ္ရဲ႔ သြန္သင္ခ်က္ေတြကို မ်က္ကြယ္ျပဳရင္ အလားတူျပစ္ဒဏ္မ်ိဳးကိုၿမိဳ႔ေပၚမွာေတာင္ခံရမွာျဖစ္ေၾကာင္း သင္ခန္းစာယူသင့္ပါတယ္။

အစၥေရးတုိ႔၏ေရႊေခတ္ (Golden Age of Israel)

ကၽြန္စိတ္မေဖ်ာက္ႏိုင္တဲ့ အစၥေရးမ်ိဳးဆက္တစ္ဆက္ျဖစ္တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း (၄၀)ေတာလည္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အလႅာဟ္ကသူတို႔ထဲမွာ ေယာရႈ(Joshua)၊ အဲဒီေနာက္ တမန္ေတာ္ဒါ၀ူဒ္(David)တုိ႔ ေပၚေပါက္လာၿပီး မ်ိဳးဆက္သစ္ထူေထာင္ေစခဲ့ပါတယ္။
တမန္ေတာ္ဒါ၀ူဒ္ေခတ္မွာ ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ႔ေတာ္ စည္ပင္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာခဲ့ပါတယ္။အဲဒီေနာက္ သူ႔ရဲ႔သားေတာ္ တမန္ေတာ္ စူလိုင္မါန္ (Solomon) ေဂ်ရုစလင္မ္မွာ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ (Temple of Solomon) တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႔ေခတ္ဟာ အစၥေရးလူမ်ိဳးေတြ အတြက္ေတာ့ ေရႊေခတ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ BC ၉၃၅ခုႏွစ္မွာ တမန္ေတာ္ စုလိုင္မါန္ဘုရင္ႀကီး ကြယ္လြန္ၿပီးတဲ့ေနာက္
ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြအၾကားမွာ (ေျမာက္ပိုင္း)အစၥေရးနဲ႔ ေတာင္ပိုင္း(ဂ်ဴဒါ)ဆိုၿပီး ႏွစ္ပိုင္းကြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ အီဂ်စ္ တုိ႔ကလည္း
၀င္ေရာက္တုိက္ခိုက္ၾကပါေသးတယ္။ ဘီစီ ၇၂၂ခုႏွစ္မွာ အဆီးရီးယန္းတုိ႔က ဂ်ဴးေတြရဲ႔ေျမာက္ပိုင္းေဒသကို သိမ္းယူခဲ့ၾကၿပီး ဂ်ဴးေတြသတ္ခံရျခင္း၊ သုံပန္းအျဖစ္ေခၚေဆာင္သြားခံရျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ပိုင္းဂ်ဴးေတြဟာ ႏုိင္ငံမဲ့မ်ားအျဖစ္
တစ္စစ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ႔ရွိတဲ့ ေတာင္ပိုင္းကေတာ့ ဆက္လက္တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ႔ ႏွစ္ႀကိမ္ဖ်က္ခံခဲ့ရျခင္း

ေနာက္ပုိင္းမွာ ဂ်ဴးတို႔ဟာ အႏႈိင္းမဲ့ကိုးကြယ္ရာျမတ္အလႅာဟ္ထုန္ျပန္ပို႔ခ်ေပးခဲ့တဲ့ လမ္းညႊန္က်မ္းေတြကိုျပဳျပင္ခဲ့ၾကၿပီး
အမွန္တရားကေန ေသြဖည္ေဖါက္ျပန္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႔ျပစ္မႈေတြေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္ႏွစ္ႀကိမ္ က်ေရာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပဳျပင္ရင္ကရုဏာေတာ္ရမယ္၊မျပဳျပင္က ျပစ္ဒဏ္ရမယ္လို႔ အလႅာဟ္က ေဖၚညႊႊန္းထားပါတယ္။ (ကုရ္အာန္ ၁၇း၄-၈)
ပထမအႀကိမ္ကေတာ့ အီဂ်စ္နဲ႔အဆီးရီးယန္းတုိ႔ တုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဘီစီ ၅၈၇ခုႏွစ္မွာ ေဘဘီလုံးတုိ႔က ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ႔ကို တုိက္ခုိက္သိမ္းယူၿပီး ၿမဳိ႔ကို မီးရႈိ႔ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ဴးမ်ားစြာလည္း သတ္ခံခဲ့ရပါေသးတယ္။ တမန္ေတာ္စုလိုင္မာန္ဘုရင္တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့၀တ္ေက်ာင္းေတာ္လည္း ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ ဂ်ဴးေတြကို
ေဘဘီလုံး သို႔ ကၽြန္အျဖစ္ ဖမ္းဆီးေခၚ ေဆာင္သြားျခင္းေၾကာင့္ ပထမအစၥေရးျပည္ ပ်က္သုဥ္းခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘီစီ၅၃၇ ခုႏွစ္မွာ ပါရွန္းေတြကေဘဘီလုံးကိုသိမ္းပိုက္ခဲ့ၿပီး ဂ်ဴးသုံ႔ပန္းေတြကို ေနာက္တစ္ႏွစ္မွာ ဂ်ဳဒါ(ေဂ်ရုစလင္မ္) ကိုျပန္ခြင့္ေပးခဲ့ၿပီး ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ကိုလည္း ျပန္လည္တည္ေဆာက္ခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ဂ်ဴးအခ်ိဳ႔ကေတာ့ မျပန္ဘဲေဘဘီလုံး မွာပဲ ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ေဂ်ရုစလင္မ္ကို ဂရိ(ေခါမ)ေတြနဲ႔နဗတိယန္(Nabatean)ေတြက သိမ္းပိုက္ခဲ့ၾကပါေသးတယ္။

အဲဒီေနာက္ ဂ်ဴးလူေတြဟာ အလႅာဟ္ေစလႊတ္တဲ့ တမန္ေတာ္အခ်ိဳ႕ကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊သတ္ဖို႔ႀကံစည္ျခင္း တုိ႔ကိုျပဳလုပ္ခဲ့ၾက ပါေသးတယ္။ ဥပမာ-တမန္ေတာ္ဇကရိယာနဲ႔ သူ႔ရဲ႔ သားေတာ္ တမန္ေတာ္ယဟ္ယါ(John the Baptist)တုိ႔ကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊
တမန္ေတာ္အီစာေခၚေယရႈခရစ္ေတာ္ကိုလည္း လက္၀ါးကပ္တုိင္ေပၚတင္ၿပီး သတ္ဖို႔ႀကိဳးစား ခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ (ကုရ္အာန္ ၂း၆၁၊ ၄း၁၅၇)။ ဒီလိုနဲ႔ ေရာမေတြဟာ ေအဒီ၇၀ခုႏွစ္မွာ ေဂ်ရုစလင္မ္ၿမိဳ႕ကိုသိမ္းပိုက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဂ်ဴးေတြကိုလည္း သုံ႔ပန္းအျဖစ္ေခၚေဆာာင္သြားခဲ့ၾကပါတယ္။ ၀တ္ ေက်ာင္းေတာ္ကိုလည္းတစ္စစီဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကပါတယ္း (ကုရ္အာန္ ၁၇း၄-၇၊ ၇း၁၄၅)။

အခုရွိေနတဲ့အေနာက္ဘက္နံရံ(Wailing Wall)ဟာ အဖ်က္ဆီးခံေက်ာင္းေတာ္ရဲ႔အႀကြင္းအက်န္ျဖစ္ပါ တယ္။ ဂ်ဴးတစ္စုက
ေရာမကိုခုခံေတာ္လွန္ခဲ့ၾကေပမယ့္ ေအဒီ ၁၃၂ခုႏွစ္မွာ ေရာမတုိ႔က အျပတ္ႏိွမ္နင္းခဲ့ၿပီး ဂ်ဴးေတြကို ပါလက္စတုိင္းကေန ေမာင္းထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ေရာမေတြဟာ ေအဒီ ၆၃၆အထိ သိမ္းပိုက္ထားခဲ့ၾကပါတယ္။အင္ရွာအလႅာဟ္၊ လာမယ့္အပတ္မွာ ေယရႈခရစ္ေတာ္ႏွင့္ ေဂ်ရုစလင္မ္၊ခရစ္ယာန္သာသနာႏွင့္ ေဂ်ရုစလင္မ္၊ အစၥလာမ္သာသနာနဲ႔ ေဂ်ရုစလင္မ္စတဲ့
သမုိင္းပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္ အလက္မ်ားကို ဆက္လက္တင္ျပေပးပါ့မယ္။